اختلال پانیک (آگورافوبیا)

به علت نشانه های فیزیکی و رنج آوری که اختلال وحش ت زدگ ی به همراه میآورد، اولین درمان دارو درمانی است. هم داروهای ضد افسردگی س ه حلق های و ه م بنزودیازپین ها، در کنترل سمپتوم ها )نشانه ها( موثر واقع م یشوند. با این حال، شواهد زیادی نشا ن م یدهند که مواجهه درمانی استاندارد شد ه یا درمان شناختی – رفتاری ) CBT) نیز به اندازه داروها )حتی بیشتر( در بلند مد ت موثر واقع م یشوند. در درمانهای مبتنی بر مواجهه یا قرار گیری در معرض ( exposure-based treatments)، از درمانجو خواست ه م یشود تا، در محیط تحت کنترل و ام ن آزمایشگاه، شرایطی به وجود آورد تا به حمله وحشت زدگ ی دچار شود. برای مثال، اگ ر درمانجو همیشه پیش از حمله پانیک به طور موقت سرگیج ه م یگیرد، از او خواسته میشود که در حالت نشسته روی صندلی آنقدر بچرخد که گیج شود، یا اگر هایپرونتیلیشن جرقه آغازگر است، از فرد خواسته م یشود، برای مدتی، تند و عمیق نفس بکشد. به هنگام بروز اولین سمپتومهای فیزیکی وحشت زدگی، ا ز درمانجو خواسته م یشود تا از تکنیکهای ذهنی )شناختی( و جسمی )فیزیکی( مخصوص که برای کنترل حمله طراحی شده اند )مثل تکنیکهای به کارگیر ی ریلکسیشن( استفاده کند. انجام داد ن این کارها در محیط کنترل شد ه آزمایشگاه باعث میشود ک ه درمانجو حمله وحشت زدگی را تح ت شرایط “امن” کنترل کند، و چگونگی کنترل بر محرکهای پیش بینی کننده حمله وحشت زدگ ی را یاد بگیرد. ویژگی متمایز کننده افراد مبتلا به بیماری پانیک ، ترس آنها از احساسهای فیزیکی، تفسیر غلط و فاجعه انگاری احساس ها، و اثر این مسائل در شروع حمله وحشت زدگی است. بنابراین، در طراحی روان درمانی رفتاری – شناختی ) CBT) برای اختلال وحشت زدگی، تاکید بر این بوده اس ت که به درمانجویان کمک شو د تا باورها و تفسیرهای غلط خود را به چالش بکشند. این کار به دو صورت انجام میگیرد: اصلاح باورهای درمانجویان و به وجود آوردن تجربههایی که برای از بین بردن واکنشهای هیجانی غلط طراحی شده اند. CBT عادی این موارد را شامل م یشود : ( ۱( به درمانجویان درباره ماهیت و خصوصیات فیزیولوژیک حملات وحشت زدگی اطلاعات مهم و مفیدی داده م یشود؛ ( ۲( به آنها یاد داده میشود برای کنترل هایپرونتیلیشن چگونه تنفس خود را تنظیم کنند؛ ( ۳( به آنها کمک میشود تا برداشت ها، باورها، و ادراکهای اشتباه و ناکارآمد خود را شناسایی کنند و آنها را تغییر دهند؛ ( ۴( در آزمایشگاه، بعضی احساسهای فیزیکی درونی و فیزیکی را عمدا ایجاد میکنند تا درمانجویان متوجه شوند که این احساس ها چه معنایی دارند و به چه چیزهایی مربوط میشوند و به این ترتیب، ترسشان از بین برود. ( ۵( بسیاری از درمانجویان برای اجتناب از حمله وحش ت زدگ ی یک سری رفتارهای “ایمنی” در پیش میگیرند. رفتارهای “ایمنی” باعث میشوند حملات ادام ه پیدا کنند و فرصتی برای این افراد به وجود نیاید که متوجه شوند باورهایشان درباره خطرات و تهدیدات بالقوه اشتباه هستند، روان شناسان تلاش میکنند از این رفتارهای “ایمنی” پیشگیری به عمل آورند و آنها را از بین ببرند. رفتارهای ایمنی )اقدامات ایمنی( کارهایی هستند که برای ایمن نگهداشتن خودتان انجام میدهید. مثلاً، برای این که دزد به خان ه تان دستبرد نزند، درها را خوب قفل م یکنید یا برای این که جانتان به خطر نیفتند، از رفتن به محلههای خطرنام در نیمه شب خودداری م یکنید. افراد مبتلا به بیماری پانیک نیز رفتارهای ایمنی در پیش میگیرند و از موقعیتهایی که احتمالا باعث ترسشان میشود دوری م یجویند، و به همین دلیل ممکن اس ت هرگز برایشان فرصتی پیش نیاید که متوجه شوند این موقعیتها اصلا ترسناک نیستند. این گونه برنامههای درمانی میتوانند باعث شوند سمپتوم ها به مد تهای طولانی کاهش یابند و کیفیت زندگی افراد مبتلا به بیماری پانیک بالا برود. همچنین، مطالعاتی که اخیرا انجام شد ه اند نشان می دهند ک ه این گونه برنامههای CBT میتوانند اثر بخشی خاصی داشته باشند، زیرا از میزان تمایل به واکنش ترس در مقابل احساسهای فیزیکی عادی به مقدار قابل توجهی کم میکنند.